Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 października 2015 r.

Sąd Rejonowy Poznań - Stare Miasto w Poznaniu, Wydział IV Rodzinny i Nieletnich

w składzie

Przewodniczący: SSR Samanta Wierzbicka

Protokolant: st.prot.sąd. Aleksandra Marszał-Chlebowska

Po rozpoznaniu w dniu 7 października 2015 r. sprawy

z powództwa: J. G. (1)

przeciwko: A. W.

o: uchylenie obowiązku alimentacyjnego

1.  Oddala powództwo.

2.  Zasądza od powoda na rzecz Skarbu Państwa Sąd Rejonowy Poznań Stare Miasto w Poznaniu kwotę 420 zł uznając ją za uiszczoną w całości.

3.  Zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1200zł tytułem kosztów zastępstwa pełnomocnika strony pozwanej

/-/ Samanta Wierzbicka

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 7 maja 2015 r. J. G. (1) wystąpił przeciwko A. W. z powództwem o ustalenie, że ciążący na powodzie względem pozwanego obowiązek alimentacyjny ustalony ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym Poznań-Stare Miasto w Poznaniu w dniu 18 września 2009 r. w sprawie IV RC 205/09 wygasł.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w ostatnim czasie znacznemu pogorszeniu uległa sytuacja finansowa powoda – zmniejszyła się wysokość osiąganych zarobków, a wynagrodzenia wypłacane są z opóźnieniem. Powód podniósł, że pozwany jest już w stanie samodzielnie się utrzymać.

W odpowiedzi na pozew złożonej w przepisanym terminie pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Uzasadniając swoje stanowisko pozwany w pierwszej kolejności zakwestionował twierdzenia powoda odnośnie rzekomego pogorszenia jego sytuacji majątkowej – podał, że J. G. (1) jest wiceprezesem zarządu spółki, która współpracuje z kilkunastoma urzędami marszałkowskimi, miejskimi oraz innymi instytucjami. Wskazał, że powód jest właścicielem 165 udziałów w spółce o łącznej wartości 82.500 zł, nadto posiada cenną wiedzę i doświadczenie w bardzo dochodowym sektorze. Dodał, że powód prowadzi życie na wysokim poziomie – posiada samochód marki V. (...), mieszkanie na B. oraz nieruchomość położoną przy ul. (...) w S., często podróżuje, regularnie gra w tenisa. Podniósł, że zobowiązania kredytowe zaciągane przez powoda nie mogą stanowić podstawy do umniejszania ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego. Odnosząc się do swojej aktualnej sytuacji pozwany podał, że jest studentem (...) im. A. M. w P. na kierunku Filologia polska. Wskazał, że po zakończeniu w dniu 30 września 2015 r. studiów licencjackich zamierza kontynuować naukę na studiach magisterskich. Dodał, że na zaspokojenie swoich usprawiedliwionych potrzeb potrzebuje obecnie kwoty ok. 1.550 zł miesięcznie. Zaznaczył, że nie jest aktualnie utrzymać się samodzielnie. Podniósł, że w okresie wakacyjnym podejmuje pracę sezonową celem pozyskania środków na swoje utrzymanie. Dodał również, że w ostatnim czasie – z uwagi na zdiagnozowanego guza mózgu – zmniejszeniu uległy możliwości zarobkowe jego matki.

Na rozprawie w dniu 7 sierpnia 2015 r. powód sprecyzował żądanie wskazując, że domaga się uchylenia ciążącego na nim względem pozwanego obowiązku alimentacyjnego z dniem 1 maja 2015 r.

W piśmie procesowym złożonym na rozprawie w dniu 14 sierpnia 2015 r. powód oświadczył, że rozszerza powództwo i domaga się ustalenia wygaśnięcia ciążącego na nim względem pozwanego obowiązku alimentacyjnego z dniem 1 marca 2015 r.

Postanowieniem z dnia 14 sierpnia 2015 r. Sąd oddalił wniosek powoda o udzielenie zabezpieczenia roszczenia.

W toku postępowania strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Urodzony w dniu (...) A. W. (1) pochodzi z nieformalnego związku (...) oraz A. W. (2). Na mocy ugody zawartej w dniu 18 września 2009 r. przed Sądem Rejonowym Poznań-Stare Miasto w P. powód zobowiązał się łożyć na rzecz małoletniego wówczas pozwanego rentę alimentacyjną w kwocie po 700 zł miesięcznie – począwszy od dnia 1 października 2009 r., płatną z góry do dnia 10-ego każdego miesiąca do rąk jego matki, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat – w miejsce alimentów ustalonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 14 września 2005 r. wydanym w sprawie IX RC 81/05.

W dacie zawarcia przedmiotowej ugody powód zamieszkiwał z żoną i trojgiem dzieci w lokalu, którego czynsz najmu opiewał na kwotę ok. 1.200 zł miesięcznie. Był zatrudniony za wynagrodzeniem w wysokości średnio 5.500 zł miesięcznie.

Pozwany liczył wówczas 17 lat i uczęszczał do trzeciej klasy liceum. Zamieszkiwał wraz z matką. Koszt eksploatacji mieszkania opiewał na kwotę ok. 700-800 zł w stosunku miesięcznym. W tym okresie matka pozwanego prowadziła działalność gospodarczą osiągając z tego tytułu dochód w wysokości średnio 2.000 zł miesięcznie.

dowód:

odpis zupełny aktu urodzenia pozwanego (k. 13), dokumenty zgromadzone w aktach Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto w Poznaniu w sprawie IV RC 205/09

Powód J. G. (1) zamieszkuje i prowadzi gospodarstwo domowe wraz z żoną J. oraz trojgiem wspólnych dzieci – 20-letnim G., 19-letnim I. oraz 9-letnią A.. Miesięczny koszt utrzymania gospodarstwa domowego powód szacuje na kwotę ok. 6.000 zł. Powód grywa w tenisa i squasha w Centrum (...). Wynajem kortu kosztuje od 25 do 45 zł za godzinę. W dniu 20 października bieżącego roku miał wziąć udział w turnieju squasha, który jednak nie odbył się. U powoda stwierdzono zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa.

Powód oraz jego małżonka zatrudnieni są w spółce (...) Sp. z o. o. z siedzibą w P. za wynagrodzeniem w wysokości odpowiednio 3.500 zł brutto i 2.775 zł brutto miesięcznie. Poza tym powód pełni funkcję członka zarządu w spółce osiągając z tego tytułu dodatkowy dochód w deklarowanej wysokości ok. 1.000 zł za udział w jednym posiedzeniu zarządu. W roku 2013 odbyło się 50 takich posiedzeń, w roku 2014 – 41. W okresie od października 2014 r. do marca 2015 r. powód osiągnął z tego tytułu dochód w wysokości średnio 1.721,66 zł netto miesięcznie, natomiast w okresie od lutego do lipca 2015 r. średnio 515,83 zł miesięcznie. Powód jest udziałowcem w spółce - posiada 165 udziałów o łącznej wartości nominalnej 82.500 zł. Spółka współpracuje z kilkunastoma urzędami marszałkowskimi, miejskimi oraz innymi instytucjami. W roku 2013 odnotowała stratę w wysokości 77.263,94 zł, natomiast w roku 2014 – 133.402,93 zł.

W roku 2013 powód osiągnął dochód w łącznej wysokości 105.504,62 zł (średnio 8.792,05 zł w przeliczeniu na jeden miesiąc), a jego małżonka – 38.780,87 zł (tj. średnio 3.231,73 zł miesięcznie), natomiast w roku 2014 – 95.634,49 zł (średnio 7.969,54 zł miesięcznie), a jego małżonka – 36.344,95 zł, (tj. średnio 3.028,74 miesięcznie).

Najstarszy syn powoda jest obecnie zatrudniony w (...) Wcześniej pracował jako pomocnik w magazynie za wynagrodzeniem w wysokości 1.600 zł netto miesięcznie. Aktualnie nie partycypuje w kosztach utrzymania gospodarstwa domowego. I. podjął studia na kierunku Prawo w trybie stacjonarnym na Uniwersytecie im. A. M. (2) w P.. W wakacje podejmuje pracuje dorywczo, jednakże nie partycypuje w kosztach utrzymania gospodarstwa domowego. A. we wrześniu bieżącego roku rozpoczęła naukę w trzeciej klasie szkoły podstawowej.

dowód:

zawiadomienie o wysokości rat kredytu (k. 5, 64), harmonogram spłaty kredytu (k. 6), wyciąg z rachunku bankowego (k. 7-9), zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia (k. 10-11, 61-62), potwierdzenie wykonania operacji na rachunku bankowym (k. 12, 65-72, 74-90), informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z rejestru przedsiębiorców (k. 36-42), wydruk ze strony internetowej (k. 45-48), faktury (k. 73), przesłuchanie powoda (k. 92), przesłuchanie pozwanego (k. 93), dokumentacja medyczna powoda (k. 98-99), zeznanie podatkowe powoda za rok 2013 (k. 119-122) i 2014 (k. 123-126), wydruk ze strony internetowej (k. 133-136), informacja dodatkowa do bilansu przedsiębiorstwa (k. 140-144, 155-159), sprawozdanie z pracy zarządu spółki (...) Sp. z o. o. (k. 145, 160), uchwała zarządu spółki (k. 146, 161), rachunek zysków i strat (k. 147-148, 162-163), wydruk ze strony internetowej (k. 151-153), zaświadczenie z centrum tenisowego (k. 154), zeznania świadka J. G. (2) (k. 164-166)

Pozwany liczy obecnie 24 lata i jest studentem pierwszego roku uzupełniających studiów magisterskich w trybie stacjonarnym na Uniwersytecie im. A. M. (2) w P. na kierunku Filologia polska. Aktualnie nie pracuje, jedynie w czasie przerw wakacyjnych podejmuje prace sezonowe celem pozyskania środków na swoje utrzymanie. W roku 2014 osiągnął z tego tytułu dochód w wysokości 3.453,92 zł. A. W. (1) nie posiada cennego majątku. Jest właścicielem samochodu osobowego marki S. (...) rok produkcji 1994. Koszt dojazdów pozwanego na uczelnię wynosi 150 zł miesięcznie. Pozwany jest fanem gier karcianych. Od czasu do czasu bierze udział w turniejach – w ostatnim czasie zakwalifikował się na turniej W. M. Cup Q. w W., który odbył się w dniu 22 sierpnia 2015 r. Wpisowe wynosiło 80 zł.

Do kosztów utrzymania pozwanego należą: koszt wyżywienia (300 zł), koszt nabycia pomocy naukowych (100 zł), wydatki na kulturę (100 zł), koszt nabycia kosmetyków (80 zł), wydatki na dojazdy (150 zł), koszt zakupu ubrań (250 zł), koszt nabycia okularów i wizyt u okulisty (50 zł), opłata za telefon (60 zł), wydatki na zakup lekarstw i suplementów diety (30 zł), udział w kosztach utrzymania zajmowanego wraz z matką mieszkania (670 zł).

Pozwany prowadzi gospodarstwo domowe wraz z matką A. W. (2). Zamieszkują w lokalu stanowiącym jej własność. Matka pozwanego jest również właścicielką mieszkania położonego przy ul. (...) w P., z tytułu wynajmu którego osiąga stały dochód. A. W. (2) prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...). W roku 2014 osiągała z tego tytułu dochód w wysokości średnio 2.489 zł miesięcznie. W ostatnim czasie zdiagnozowano u niej guza mózgu, w związku z czym w okresie od lutego do kwietnia 2015 r. nie pracowała. Aktualnie osiąga dochód w wysokości ok. 2.500 zł miesięcznie. Matka pozwanego posiada samochód osobowy marki P. (...).

dowód:

zaświadczenie z uczelni (k. 31), zeznanie podatkowe pozwanego za rok 2014 (k. 32-35), dokumentacja medyczna matki pozwanego (k. 43-44), decyzja o przyjęciu na studia magisterskie uzupełniające (k. 60), przesłuchanie pozwanego (k. 93), wydruk ze strony internetowej (k. 106-118)

Co najmniej od roku strony nie utrzymują ze sobą kontaktu. Pozwany utrzymuje natomiast kontakt z przyrodnim rodzeństwem. Obecnie powód nie łoży na utrzymanie syna.

dowód:

przesłuchanie powoda (k. 92), przesłuchanie pozwanego (k. 93)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy niniejszej oraz aktach Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto w Poznaniu w sprawie IV RC 218/15, nadto w oparciu o dowód z zeznań świadka oraz dowód z przesłuchania stron.

Wskazanym wyżej dokumentom Sąd dał wiarę, albowiem żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości ani mocy dowodowej, a Sąd nie znalazł podstaw, dla których miałby to czynić z urzędu. Zebranym dokumentom urzędowym i prywatnym Sąd przypisał znaczenie, jakie wynika z art. 244 i 245 k.p.c.

Co do zasady brak było podstaw do kwestionowania wiarygodności dowodu z zeznań świadka J. G. (2) – w zakresie, w jakim świadek nie odczytywał informacji zapisanych na kartce sprawiały one wrażenie szczerych i spontanicznych, a Sąd nie dopatrzył się w nich celowego zniekształcenia rzeczywistości. Sąd stwierdził, że brak jest podstaw do przyjęcia, że świadek – jako osoba bliska powodowi – mogłaby zeznawać na niekorzyść którejkolwiek z nich, z narażeniem własnej osoby na odpowiedzialność karną. Zeznania świadka nie zostały zakwestionowane przez żadną ze stron.

Za wiarygodny Sąd uznał dowód z przesłuchania pozwanego, albowiem złożone przez niego zeznania były spójne, logiczne i konsekwentne, nadto w dużej mierze korespondowały z treścią złożonych do akt dokumentów, poza tym były zgodne z zasadami doświadczenia życiowego i zawodowego Sądu.

Na obdarzenie przymiotem wiarygodności jedynie w części zasługiwał dowód z przesłuchania powoda – w części dotyczącej jego sytuacji rodzinnej oraz stosunków stron. Za niewiarygodne Sąd uznał twierdzenia powoda odnośnie jego aktualnej sytuacji finansowej. Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało bowiem, że jest ona znacznie lepsza niż deklarowana, o czym będzie mowa poniżej.

S ą d zwa ż y ł , co nast ę puje

W rozpoznawanej sprawie powód domagał się ustalenia, że ciążący na nim względem pozwanego obowiązek alimentacyjny ustalony ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym Poznań-Stare Miasto w Poznaniu w dniu 18 września 2009 r. na kwotę po 700 zł miesięcznie wygasł z dniem 1 marca 2015 r

Roszczenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Podstawę prawną zgłoszonego żądania stanowił art. 138 k.r.o., w świetle którego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego oraz art. 133 § 3 k.r.o., w świetle którego rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Podkreślenia wymaga, że podstawą powództwa z art. 138 k.r.o. może być tylko taka zmiana stosunków, która nastąpiła nie wcześniej niż po uprawomocnieniu się wyroku zasądzającego alimenty (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 maja 1999 r., I CKN 274/99, niepubl.).

Rozstrzygnięcie o żądaniu opartym na art. 138 k.r.o. wymagało porównania stanu rzeczy istniejącego w chwili zawarcia opisanej wyżej ugody, w której ustalone zostały alimenty na rzecz pozwanego, ze stanem rzeczy istniejącym na moment zamknięcia rozprawy w niniejszej sprawie. W szczególności konieczne było stwierdzenie, czy pomiędzy chwilą zawarcia wspomnianej ugody a chwilą obecną nastąpiła taka zmiana stosunków, która uzasadnia uchylenie ciążącego na powodzie obowiązku alimentacyjnego.

W ocenie Sądu powód wystąpienia takich przesłanek nie wykazał. Uzasadniając zgłoszone żądanie powód wywodził, że w ostatnim czasie znacznemu pogorszeniu uległa jego sytuacja finansowa. Twierdzenia te nie znalazły jednakże odzwierciedlenia w zgromadzonym materiale dowodowym. Z treści zeznań podatkowych powoda wynika, że w minionym roku osiągnął on dochód w wysokości 95.634,49 zł (średnio 7.969,54 zł miesięcznie), a jego małżonka – 36.344,95 zł, (tj. średnio 3.028,74 miesięcznie). Powyższe jednoznacznie wskazuje, że w badanym okresie możliwości zarobkowe powoda nie tylko nie zmniejszyły się, ale wręcz odwrotnie – wzrosły. W dacie zawarcia ugody kształtowały się one bowiem na poziomie ok. 5.500 zł w stosunku miesięcznym. Sąd zwraca uwagę, że skoro deklarowany miesięczny koszt utrzymania gospodarstwa domowego powoda opiewa na kwotę ok. 6.000 zł miesięcznie, to mając na uwadze wysokość zarobków osiąganych przez niego i jego małżonkę oczywistym jest, że jest on w stanie w dalszym ciągu łożyć na utrzymanie syna alimenty w ustalonej dotychczas wysokości. Z pewnością kontynuacja alimentowania syna nie będzie połączona dla niego i jego rodziny z nadmiernym uszczerbkiem.

Podkreślenia wymaga, że również po stronie pozwanego nie zaistniały przesłanki uzasadniające uwzględnienie powództwa. Pozwany studiuje w trybie stacjonarnym, nie ma zatem możliwości podjęcia zatrudnienia celem pozyskania środków na swoje utrzymanie. Z pewnością jednak nie sposób czynić mu zarzutu, że nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Oczywistym jest bowiem, że ukończenie studiów magisterskich warunkuje możliwość podjęcia przez pozwanego pracy w zawodzie.

Co więcej, w badanym okresie z pewnością zmniejszeniu nie uległ rozmiar usprawiedliwionych potrzeb pozwanego- powód nie sformułował nawet w tym zakresie żadnych twierdzeń. Ubocznie Sąd wskazuje, że rację ma pozwany twierdząc, że zaciąganie przez powoda kolejnych zobowiązań finansowych nie stanowi przesłanki uzasadniającej zmniejszenie ciążącego na nim względem syna obowiązku alimentacyjnego. Mając na uwadze całokształt przytoczonych okoliczności oraz treść cytowanych przepisów, Sąd orzekł jak w punkcie 1. wyroku.

Jako że powód przegrał proces w całości, Sąd działając na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. na zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu w punkcie 2. wyroku zasądził od powoda na rzecz Skarbu Państwa kwotę 420 zł tytułem kosztów sądowych uznając ją za uiszczoną w całości, natomiast w punkcie 3. wyroku na podstawie § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.200 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na które składało się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego pozwanego.

SSR Samanta Wierzbicka