Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

P. dnia 29 maja 2025 r.

Sąd Rejonowy Poznań S. w P., Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Wioletta Janicka

Protokolant: sekr. sąd. Joanna Rydjan-Półtorak

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2025 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy

z powództwa (...) Sp. z o.o. Sp.k. w D.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo,

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 137 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 90 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

sędzia Wioletta Janicka

UZASADNIENIE

uproszczone (art. 505 ⁸ § 4 k.p.c.)

Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w D. wniósł o zasądzenie w postępowaniu upominawczym od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 469,70 zł (wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 18 grudnia 2024 r. do dnia zapłaty i wraz z kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że 10 grudnia 2024 r. w wyniku zdarzenia komunikacyjnego uszkodzeniu uległ samochód marki K. (...) o nr rej. (...) należący do poszkodowanych I. S. i P. S. oraz, że szkoda została zgłoszona do ubezpieczyciela sprawcy zdarzenia (...) S.A. z siedzibą w W.. Według powoda w wyniku przedmiotowego zdarzenia pojazd poszkodowanego nie został dopuszczony do ruchu (nie był jezdny), więc zaistniała konieczność holowania uszkodzonego pojazdu z miejsca zdarzenia, tj. z ul. (...) w P. do miejsca wskazanego przez poszkodowanych, tj. na ul. (...) w B.. Dalej powód wyjaśnił, że za usługę holowania pojazdu została wystawiona faktura VAT nr (...) z 13 grudnia 2024 r. na kwotę 981,38 zł brutto i kwota ta została wyliczona zgodnie z formularzem usług pomocy drogowej, obejmującym zestawienie wszystkich usług dodatkowych, że po wykonaniu usługi holowania, zawarta została pomiędzy powodem a poszkodowanymi umowa cesji wierzytelności, obejmująca roszczenie o odszkodowanie z tytułu konieczności holowania pojazdu ww. pojazdu. Powód wskazał, że decyzją z 17 grudnia 2024 r. pozwany przyznał na jego rzecz kwotę odszkodowania w wysokości 511,68 zł brutto. Podniósł, że pozwany bezpodstawnie nie uznał stawki za wykonanie usługi stosowanej przez powoda, podczas gdy jest to stawka ekonomicznie uzasadniona, akceptowana przez zakłady ubezpieczeń oraz powszechnie obowiązująca zarówno w rejonie miejsca zamieszkania poszkodowanego, jak i na terenie całej Polski. Wyjaśnił, że usługi holowania pojazdu oferowane przez powoda są rozliczane bezgotówkowo, na podstawie umowy przelewu wierzytelności, co pozwala na zlecenie usługi holowania bez angażowania środków finansowych przez poszkodowanego, a rozliczenie następuje z zakładem ubezpieczeń sprawcy zdarzenia komunikacyjnego. Ponadto wskazał, iż usługi takie są świadczone przez powoda nieustannie, co powoduje, iż poszkodowany ma możliwość skorzystania z takiej pomocy o każdej porze. Zdaniem powoda uzasadnionym jest żądanie zwrotu kosztów holowania pojazdu, gdyż w myśl art. 361 § 2 k.c. naprawienie szkody obejmuje — w granicach normalnego związku przyczynowego — straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Powód stwierdził, że nie ma zatem wątpliwości, że przysługuje mu zwrot kwoty, którą poszkodowany musiał wydać na holowanie pojazdu, jeżeli pojazd po kolizji nie nadawał się do dalszej jazdy, jest to strata jaką poszkodowany poniósł w związku ze zdarzeniem szkodowym i pozostaje ona w ścisłym związku przyczynowym i ekonomicznym ze szkodą, a zatem ubezpieczyciel sprawcy jest bez wątpienia obowiązany zwrotu tych kosztów. Poza tym, zdaniem powoda, nieracjonalnym jest szacować koszt usługi holowania z pominięciem towarzyszących jej czynności dodatkowych, których zaniechanie uniemożliwiłoby poprawne dokonanie usługi holowania, a które stanowiły standardową procedurę i na żadnym etapie nie naruszały zasady minimalizacji kosztów szkody wynikających z art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Powód wyjaśnił, że na wartość przedmiotu sporu w niniejszej sprawie składa się kwota 469,70 zł stanowiąca wartość należnego powodowi odszkodowania za holowanie pojazdu pomniejszona o kwotę wypłaconą przez pozwanego (981,38 zł – 511,68 zł). Nadto wyjaśnił, że roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie zostało sformułowane w oparciu o art. 481 k.c. w zw. z art. 455 k.c., i że domaga się zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia następnego po wydaniu decyzji w sprawie, od tego bowiem czasu pozwany pozostaje w opóźnieniu z realizacją świadczenia.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z 28 lutego 2025 r. w sprawie tut. sądu o sygn. akt VII Nc 217/25 referendarz sądowy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od tego nakazu zapłaty pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa i o zasądzenie od powoda na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Pozwany wskazał, że powód nie wykonuje usług holowania, a skupuje roszczenia z całej Polski, przy czym faktyczne koszty usługi często stanowią 50-60% faktury. Podniósł, że pod adresem „bazy” z której startował holownik prowadzi działalności gospodarczą firma (...), ul. (...), R. i że ten podmiot wykonał usługę i wystawił fakturę. Nadto wyjaśnił, że stawka za holowanie została skorygowana do średniej stawki stosowanej przez niezależnych holowników i obowiązującej w rozliczeniach kosztów holowania i jest to stawka ryczałtowa. W ocenie pozwanego koszt holowania ponad kwotę 511,68 zł wykracza poza obowiązek wynikający z art. 361 k.c., zgodnie z którym zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normlane działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Pozwany stwierdził, że skoro powód nie wymaga od poszkodowanych, aby dokonywali oni zapłaty za usługę holowania, lecz nabywa od nich wierzytelności przysługujące mu z tego tytułu, to może on swobodnie kształtować cenę, której wysokością poszkodowany nie będzie zainteresowany, gdyż nie musie jej zapłacić.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Powództwo okazało się w całości bezzasadne.

Powód swoją legitymację czynną w niniejszym postępowaniu wywodził z zawartej z poszkodowanymi właścicielami uszkodzonego (i holowanego) I. S. i P. S. umowy cesji (art. 509 § 1 k.c.), na mocy której nabył od poszkodowanych wierzytelność o odszkodowanie z tytułu holowania pojazdu przysługującą im z tytułu polisy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy w związku ze szkoda komunikacyjną z 10 grudnia 2024 r. (bezsporne: kopie umów cesji k. 8 i k. 10).

Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (§ 2 k.c.). Z kolei w myśl art. 822 § 1 i 2 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony (§ 1). Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Wysokość odszkodowania winna odpowiadać rzeczywistym, uzasadnionym kosztom usunięcia skutków wypadku, ograniczona jest jedynie kwotą określoną w umowie ubezpieczenia (art. 824 § 1 k.c.). Zaś poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń (art. 822 § 4 k.c.).

W niniejszej sprawie niekwestionowanym było, iż sprawca szkody z 10 grudnia 2024 r., w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki K. (...) o nr rej. (...) należący do I. i P. S. posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego ubezpieczyciela. W wyniku zdarzenia pojazd nie został dopuszczony do ruchu. Wymagał holowania z miejsca zdarzenia, tj. z ul. (...) w P. do miejsca wskazanego przez poszkodowanych w B. (bezsporne). Strona pozwana nie kwestionowała zasady swojej odpowiedzialności za szkodę ani legitymacji czynnej powoda i wypłaciła powodowi odszkodowanie obejmujące koszt holowania pojazdu w łącznej kwocie 511,68 zł brutto (bezsporne: decyzja k.15).

Powołany wyżej przepis art. 361 § 2 k.c. obrazuje zasadę pełnego odszkodowania. Ogólne reguły odnoszące się do sposobów naprawienia szkody wyznacza natomiast art. 363 § 1 k.c., zgodnie z którym co do zasady powinno to nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź też przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie (zniszczenie) pojazdu mechanicznego obejmuje też wydatki na holowanie uszkodzonego samochodu do zakładu naprawczego. W ocenie sądu zwrotowi mogą jednak podlegać tylko wydatki rzeczywiście poniesione na takie holowanie.

Z tego względu sąd uznał, że wskazywane przez powoda koszty z tytułu holowania w wysokości 981,38 zł brutto nie były w całości uzasadnione. Powód nie przeprowadzał tej usługi bezpośrednio. Na terenie P. zlecił ją podwykonawcy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. i ta spółka jako podmiot profesjonalny stosuje inne stawki za holowanie, niż wskazane w fakturze. Za usługę holowania podwykonawca obciążył powoda fakturą VAT nr (...) z 11 grudnia 2024 r. na kwotę 260 zł netto, 319,80 zł brutto (dowód: wydruk faktury wstawionej przez spółkę (...) k. 61). Z kolei powód 13 grudnia 2024 r. obciążył poszkodowanego P. S. faktura nr (...) za „usługę pomocy (...)” na kwotę 981,38 zł brutto (bezsporne: wydruk faktury k.6). Kwota wskazana na tej fakturze została wyliczona zgodnie z formularzem usług pomocy drogowej z 11 grudnia 2024 r. (bezsporne: formularz usług pomocy drogowej k. 7). W ocenie sądu wystawiona przez powoda faktura nie oddaje w pełni zdarzenia gospodarczego w niej wskazanego, a w szczególności nie jest skorelowana z jego twierdzeniami odnośnie do poniesionych przez niego kosztów holowania. Nie występuje w niej kwota 319,80 zł brutto stanowiąca rzeczywiste koszty usługi holowania. Zresztą zauważyć należy, że powód prowadzi działalność w D., które to miasto nie jest rynkiem lokalnym dla poszkodowanych, a sama szkoda miała miejsce w P.. Nie byłoby zatem zasadne wynajęcie pojazdu od przedsiębiorcy w D.. Z kolei wykonawca usługi dla powoda na terenie P. tj., spółka (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. wystawił fakturę, z której wynikało, że koszt holowania wyniósł 319,80 zł. Przy czym należało przyjąć (nie było to przedmiotem sporu), że usługę wykonał kompleksowo i w kosztach wynikających z faktury mieściło się szereg czynności takich jak: dojazd do poszkodowanego, załadunek pojazdu, holowanie pojazdu do miejsca wskazanego przez poszkodowanego, rozładunek pojazdu oraz powrót do „bazy”. Zatem zasadny koszt holowania w przedmiotowej sprawie to kwota 319,80 zł brutto (260 zł netto + Vat). Skoro pozwany wypłacił z tego tytułu kwotę 511,68 zł, a więc więcej niż rzeczywiste poniesione koszty, to żądanie jakiekolwiek dopłaty okazało się bezzasadne. Powód, jak twierdzi ( pismo przygotowawcze k. 63), prowadzi centrum likwidacji i obsługi szkód oparte w głównej mierze na pracy infolinii obsługującej zlecenia na terenie całej Polski i zajmuje się kompleksową organizacją usług holowania, począwszy od otrzymania zlecenia, po kontakt z poszkodowanym, ustalenie rozmiaru szkody i wyszukanie najkorzystniejszych ofert punktów pomocy drogowej znajdujących się najbliżej w dniu i miejsca zdarzenia. Powód nie wykazał jednak kosztów tych wszystkich „dodatkowych” czynności – wg „formularza usług pomocy drogowej” na wskazaną przez powoda w fakturze „usługę pomocy drogowej” składały się czynności: dojazdu do poszkodowanego, przewóz samochodu, powrót do bazy oraz czynności załadunkowe i wyładunkowe. Te wszystkie czynności zostały wykonane przez podwykonawcę, a ich koszt wynosił 319,80 zł brutto a nie 981,38 zł brutto.

Z tego względu powództwo oddalono.

Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt. 2 k.p.c. sąd pominął zgłoszony przez powoda dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej w celu ustalenia czy uzgodniona z poszkodowanym stawka za holowanie mieściła się w granicach rynkowych stosowanych za tego typu usługę i czy holowanie było niezbędne biorąc pod uwagę stan techniczny pojazdu. W ocenie sądu nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy było ustalenie rynkowych (a więc hipotetycznych) kosztów holowania uszkodzonego pojazdu, skoro ustalono koszty rzeczywiste. Z tych samych względów bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy była przedłożona przez powoda opinia biegłego sporządzona w podobnej sprawie na zlecenie innego sądu. Z kolei fakt, że po kolizji samochód nie był „jezdny” był bezsporny, więc nie wymagał dowodu. Poza tym, co od zasady, w postępowaniu uproszczonym opinii biegłego nie zasięga się, jeżeli jej przewidywany koszt miałby przekroczyć wartość przedmiotu sporu (art. 505 ⁷ § 2 k.p.c.). Z uwagi na wartość przedmiotu sporu (469,70 zł) nie było więc podstaw do powoływania biegłego. Miarodajne dla oceny kosztów przeprowadzonej usługi była faktura wystawiona przez jej wykonawcę, czyli spółkę (...). Wystawienie własnej faktury przez powoda, czy też ustalenie rynkowych kosztów holowania przez biegłego – w kontekście realnej ceny usługi – nie miało dla określenia wysokości szkody żadnego znaczenia.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. sąd obciążył kosztami procesu w całości powoda jako stronę przegrywającą sprawę. Powód winien zwrócić pozwanemu koszty w łącznej kwocie 137 zł, na którą składa się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w kwocie 120 zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się pozwanemu odsetki w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od uprawomocnienia się wyroku do dnie zapłaty.

sędzia Wioletta Janicka

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować w kontrolce uzasadnień,

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego,

3.  za 14 dni lub z apelacją.

P., dnia 12 czerwca 2025 r.

sędzia Wioletta Janicka