Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lutego 2021 roku

Sąd Rejonowy Poznań - Stare Miasto w P. Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Asesor sądowy Paulina Matysiak

Protokolant: prot. sąd. A. K.

po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2021 roku w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

przeciwko M. P.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 917,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Asesor sądowy Paulina Matysiak

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 16 lipca 2019 r. w elektronicznym postępowaniu upominawczym powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanej M. P. kwoty 2.791,95 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 2.000,00 zł od dnia 16 lipca 2019 r. do dnia zapłaty, od kwoty 549,29 zł od dnia 16 lipca 2019 r. do dnia zapłaty oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 226,47 zł od dnia 16 lipca 2019 r. do dnia zapłaty i od kwoty 16,19 zł od dnia 16 lipca 2019 r. do dnia zapłaty, a nadto o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż pozwana w dniu 18 października 2017 r. za pomocą środków porozumiewania się na odległość zawała z nim ramową umowę pożyczki, na podstawie której następnie w dniu 21 sierpnia 2018 r. zawarła umowę pożyczki. Podniósł, iż zgodnie z przedmiotową umową powód wypłacił pozwanej kwotę pożyczki zgodnie z dyspozycją. Następnie pozwana złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy pożyczki, którą powinna zwrócić, czego do dnia wniesienia pozwu nie zrobiła. Powód wskazał, że na dochodzoną kwotę składają się: kwota 2.000,00 zł tytułem należności głównej, kwota 226,47 zł tytułem skapitalizowanych odsetek umownych za faktyczne opóźnienie w spłacie pożyczki w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia następnego po dniu wymagalności do dnia kapitalizacji odsetek, tj. od dnia 21 września 2018 r. do dnia 15 lipca 2019 r., kwota 16,19 zł tytułem odsetek umownych w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych od dnia wypłaty kapitału do dnia wymagalności, tj. od dnia 21 sierpnia 2018 r. do dnia 20 września 2018 r. oraz kwota 549,29 zł tytułem prowizji za udzielenie pożyczki naliczonej zgodnie z umową.

W dniu 9 września 2019 r. Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty i przekazał sprawę do rozpoznania tut. Sądowi.

Po przekazaniu sprawy tut. Sądowi powód na zarządzenie referendarza sądowego w sprawie VII Nc 3158/19 pismem z dnia 21 lutego 2020 r. uzupełnił braki formalne pozwu przedkładając odpis pełnomocnictwa oraz umowę pożyczki numer (...), ramową umowę pożyczki, formularz, regulamin, potwierdzenie wykonania transakcji.

Nakazem zapłaty z dnia 21 kwietnia 2020 roku wydanym w postępowaniu upominawczym Referendarz Sądowy tut. Sądu w sprawie VII Nc 3158/19 orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W ustawowym terminie pozwana, reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty zaskarżając go w całości oraz wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana zakwestionowała roszczenie powoda co do zasady i co do wysokości oraz zakwestionowała przedłożone przez powoda wszelkie dokumenty. W pierwszej kolejności pozwana zakwestionowała fakt zawarcia z powodem umowy pożyczki numer (...) na warunkach przedstawionych przez powoda, a w jej ocenie powód nie przedłożył umowy, a bliżej nieokreślony wydruk komputerowy z wpisanymi tam danymi pozwanej. W ocenie pozwanej przedłożona umowa nie spełniała nadto wymogów art. 29 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim, bowiem powód nie wykazał, by przy zawieraniu rzekomych umów z pozwaną posługiwał się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, a tym bardziej nie korzystała z niego pozwana. Dalej pozwana zakwestionowała wydruk przedłożonego pełnomocnictwa, który nie jest opatrzony podpisem pozwanej. W ocenie pozwanej takie pełnomocnictwo prowadzi do rażącego naruszenia interesu konsumenta, który polega na przyznaniu pożyczkodawcy możliwości zawierania umów pożyczek z samym sobą. Pozwana podkreśliła, iż w takiej sytuacji dochodzi do zawarcia zobowiązań finansowych niezależnie od rzeczywistej woli konsumenta. Kolejno pozwana zakwestionowała twierdzenia powoda w przedmiocie dokonania jakichkolwiek aktywności, które można zinterpretować jako oświadczenie woli związania się postanowieniami umowy pożyczki. Pozwana podniosła dalej, iż informacje zawarte w potwierdzeniu wykonania transakcji wypłaty środków są całkowicie niespójne z postanowieniami zawartymi w wydruku umowy pożyczki, gdzie wskazano, iż pożyczka ma zostać udzielona na cele refinansujące w kwocie 1.999,80zł na rzecz (...) sp. z o.o., a pozwana miała otrzymać kwotę 0,20 zł, a z potwierdzenia przelewu wynika, iż przekazano pozwanej kwotę 2.000,00 zł, czemu pozwana w całości zaprzeczyła. W ocenie pozwanej powód nie wykazał również, by istniało jakiekolwiek wcześniejsze nieuregulowane zobowiązanie, które wymagałoby refinansowania. Pozwana zakwestionowała również zasadność naliczenia i wysokość kosztów udzielenia pożyczki w wysokości 549,30 zł. Pozwana również złożyła wniosek o zwrócenie się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o przedstawienie istotnego dla sprawy poglądu w sprawach dotyczących ochrony konkurencji i konsumentów celem udzielania odpowiedzi na pytania związane z mechanizmem refinansowania zastosowanego przez powoda, czy toczyły się przeciwko powodowi postepowania w zakresie naruszania zbiorowych interesów konsumentów oraz czy mechanizm refinansowania godzi w dobre obyczaje bądź narusza interesy konsumentów.

Wniosek pozwanej o zwrócenie się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o przedstawienie istotnego dla sprawy poglądu w sprawach dotyczących ochrony konkurencji i konsumentów podlegał oddaleniu, o czym orzeczono postanowieniem z dnia 15 listopada 2020 roku.

Powód – mimo zobowiązania - nie ustosunkował się do stanowiska pozwanej wyrażonego w sprzeciwie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13 listopada 2017 r. powód działając przez pośrednika (...) Sp. z o.o. wystawił dokument w postaci Ramowej umowy pożyczki numer (...)_1 zawartej z pozwaną. Na wydruku tym widnieją dane osobowe pozwanej M. P. jako pożyczkobiorcy: jej numer dowodu osobistego, adres do korespondencji oraz numer PESEL.

W § 1 ramowej umowy pożyczki wskazane zostało, że pożyczka oznacza środki pieniężne przekazywane Pożyczkobiorcy przez Pożyczkodawcę za pośrednictwem P. w formie krótkoterminowej pożyczki w wysokości i na warunkach określonych w danej Umowie P. (pkt 18), natomiast Pożyczka Refinansująca oznacza Pożyczkę udzieloną Pożyczkobiorcy przez Pożyczkodawcę za pośrednictwem P. z przeznaczeniem na spłatę zobowiązań Pożyczkobiorcy względem podmiotów trzecich, stosownie do dyspozycji Pożyczkobiorcy (pkt 20).

Zgodnie z ramową umową pożyczki, celem zawarcia umowy o kredyt gotówkowy, pozwana zobligowana była do założenia indywidualnego konta użytkownika założonego przez pożyczkobiorcę w trakcie rejestracji na platformie pożyczkowej (§ 3 ust. 1 ramowej umowy pożyczki), a następnie zobligowana była zweryfikować numer rachunku bankowego (§ 3 ust. 6 ramowej umowy pożyczki) przez dokonanie przelewu weryfikacyjnego na podstawie danych dostarczonych przez powoda lub skorzystania z usługi szybkiej weryfikacji. Następnie za pośrednictwem profilu klienta pożyczkobiorca mógł złożyć wniosek o udzielenie pożyczki (§ 5 ust. 1). Na tej podstawie powód miał udzielać pozwanej pożyczek na jej wniosek.

Rejestracja następowała poprzez wypełnienie Formularza Rejestracyjnego znajdującego się na platformie pożyczkowej (§ 3 ust. 2) na stronie (...) (§ 3 pkt. 1 regulaminu serwisu alegotowka.pl). Zgodnie z § 3 pkt. 3 składając wniosek o zawarcie Ramowej Umowy P. pożyczkobiorca zobowiązany by podać dane takie jak: numer PESEL, serię i numer dowodu osobistego, stan cywilny, wykształcenie, adres zamieszkania, adres zameldowania, numer telefonu, adres poczty elektronicznej, źródła dochodów, wykonywany zawód, dzień otrzymywania wynagrodzenia, miesięczną kwotę dochodów, miesięczne wydatki, dane pracodawcy, status mieszkaniowy.

Pożyczkobiorca przez dokonanie rejestracji na platformie pożyczkobiorcy miał udzielić pełnomocnictwa pożyczkodawcy do zawarcia Ramowej Umowy P. oraz podpisanie jej przy użyciu kwalifikowanego podpisu elektronicznego (§4 pkt. 1)

Zgodnie z § 8 ramowej umowy pożyczki, umowę pożyczki uznaje się za zawartą w momencie podjęcia przez pożyczkodawcę decyzji o udzieleniu pożyczki (pkt. 1) a wypłaconą wraz z momentem dokonania przelewu kwoty pożyczki (pkt. 2).

W myśl § 11 pożyczkobiorca był zobowiązany zwrócić pożyczkę najpóźniej w dniu spłaty (pkt. 1), a kwota pożyczki staje się wymagalna wraz z dniem spłaty (pkt. 2).

W przypadku udzielenia pożyczkobiorcy pożyczki refinansującej pożyczkodawca wpłaci pożyczkę za pośrednictwem pośrednika na rachunki podmiotów uprawnionych względem pożyczkobiorcy wskazanych we wniosku o zawarcie umowy pożyczki refinansującej. W przypadku, gdy kwota udzielonej Pożyczkobiorcy P. Refinansującej jest wyższa niż kwota refinansowanych zobowiązań Pożyczkobiorcy wymienionych we Wniosku o zawarcie P. Refinansującej, nadwyżka kwoty P. zostanie przelana na Rachunek bankowy Pożyczkobiorcy (§ 13 ust. 1 umowy ramowej). Pożyczka Refinansująca przeznaczona jest na finansowanie celów przewidzianych w Umowie P., a środki pochodzące z P. wypłacone zostaną stosownie do dyspozycji Pożyczkobiorcy zawartej we Wniosku o zawarcie Umowy P. Refinansującej. Wykonanie przelewu P. zgodnie z dyspozycją Pożyczkobiorcy zawartą we Wniosku o zawarcie Umowy P. Refinansującej, lub innego rozliczenia, skutkującego wykonaniem wszelkich zobowiązań Pożyczkobiorcy względem Pożyczkodawcy, oznaczać będzie wydanie Pożyczkobiorcy kwoty P.. W przypadku P. Refinansującej Pożyczkodawca przelewa Pożyczkę za pośrednictwem P. na rachunek podmiotu wskazanego przez Pożyczkobiorcę od razu po wejściu w życie Umowy P., lub dokonuje z nim innego rozliczenia, a jednocześnie przesyła do Pożyczkobiorcy informację o wypłaceniu lub wykonaniu wszelkich zobowiązań Pożyczkobiorcy względem pożyczkodawcy, wskazanego w dyspozycji, drogą elektroniczną (wiadomość e-mail) lub telefonicznie (wysyłając wiadomość SMS). W przypadku, gdy wypłata lub innego rodzaju rozliczenie P. Refinansującej następuje w stosunku do podmiotu współpracującego z P., P. prześle do Pożyczkobiorcy drogą elektroniczną (wiadomość e-mail) lub telefonicznie (wysyłając wiadomość SMS), potwierdzenie wypłaty lub wykonania wszelkich zobowiązań Pożyczkobiorcy względem podmiotu, którego zobowiązanie Pożyczkobiorca wskazał do spłaty, stosownie do treści § 5 ust. 3 niniejszej Ramowej Umowy P.. W przypadku, gdy Pożyczkobiorca wpłaci na Rachunek Bankowy Pożyczkodawcy Prowizję z tytułu obsługi P. Refinansowanej przed terminem wymagalności zobowiązań, które mają być przedmiotem refinansowania, przyjmuje się, że refinansowanie powinno nastąpić w dniu wymagalności tych zobowiązań (§ 13 ust. 2-6 umowy ramowej).

Dowód : Ramowa Umowa Pożyczki numer (...)_1 (k. 17-21), regulamin serwisu alegotowka.pl (k. 24-25)

W dniu 21 sierpnia 2018 r. powód, w imieniu którego działał pośrednik (...) Spółka z o.o. wystawił dokument w postaci wydruku komputerowego umowy pożyczki numer (...) i formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego.

W umowie pożyczki numer (...) i formularzu informacyjnym dotyczącym kredytu konsumenckiego wskazano, że całkowita kwota pożyczki wynosi 2.000,00 zł, przy czy kwota wypłacona pożyczkobiorcy wynosiła 0,20 zł, a kwota refinansowana 1.999,80 zł. Termin spłaty został określony na dzień 20 września 2018 r. Stopa oprocentowania została określona na 10% w stosunku rocznym. Koszty, które pożyczkobiorca zobowiązany był ponieść obejmowały prowizję w kwocie 549,30 zł oraz odsetki w kwocie 16,20 zł. Realizacja wypłaty Kwoty P. nastąpić miała w ciągu 1. dnia roboczego, przy czym zgodnie z dyspozycją Pożyczkobiorcy wypłata Kwoty pożyczki nastąpić miała: a) kwota 1.999,80 zł na rachunek bankowy należący do (...) Sp. z o.o. o numerze: (...), b) kwota 0,20 zł na rachunek bankowy Pożyczkobiorcy. Integralną częścią umowy pożyczki numer (...) była ramowa umowa pożyczki numer (...)_1.

W dniu 13 lutego 2020 roku wygenerowany został dokument zatytułowany „potwierdzenie wykonania transakcji wypłaty środków”, w którym wskazano, że w dniu 21 sierpnia 2108 roku na rachunek o numerze (...) została przelana kwota 2.000,00 zł. Jako odbiorcę wskazano M. P., a jako numer rachunku odbiorcy: (...). Tytuł operacji określono jako: „Wypłata środków umowa nr (...)”. Dokument ten został podpisany przez P. N., któremu powód działający przez członka zarządu – Ł. L., udzielił pełnomocnictwa do podpisywania w imieniu spółki potwierdzeń wykonania transakcji wypłaty środków z tytułu umów pożyczek.

Dowód : umowa pożyczki numer (...) (k. 16), formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego (k. 22-22v), potwierdzenie wykonania transakcji środków (k. 26), pełnomocnictwo dla P. N. (k. 32)

Przedstawiony powyżej stan faktyczny ustalony został w oparciu o dokumenty wymienione powyżej jedynie w takim zakresie, w jakim potwierdzały one fakt sporządzenia przez powoda tych dokumentów. Sąd odmówił natomiast wiarygodności powyższym dokumentom, a w szczególności ramowej umowie pożyczki z dnia 13 listopada 2017 roku, umowie pożyczki numer (...) oraz potwierdzeniu wykonania transakcji wypłaty środków w zakresie, w jakim dowody te miałby świadczyć, że doszło do skutecznego zawarcia umowy pożyczki pomiędzy stronami i przekazania środków z tytułu pożyczki pozwanej, o czym w dalszej części uzasadnienia.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

Przedmiotowe roszczenie powód wywodził z ramowej umowy pożyczki z dnia 13 listopada 2017 roku numer (...)_1 oraz umowy pożyczki o numerze (...) z dnia 21 sierpnia 2018 roku.

Zgodnie z art. 720 k.c., przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W niniejszej sprawie znajdą także zastosowanie przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, bowiem zgodnie z przepisem art. 3 ust. 1 wyżej wskazanej ustawy przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550,00 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Wedle przepisu ust. 2 pkt 1 wyżej wskazanego artykułu za umowę o kredyt konsumencki uważa się również umowę pożyczki. Powyższa ustawa dopuszcza zawieranie umowy o kredyt konsumencki za pomocą środków porozumiewania się na odległość. Umowa o kredyt konsumencki zawierana na odległość to umowa która spełnia wymagania przewidziane w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta.

Jest to zatem umowa, którą kredytodawca zawiera z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie. Ponadto przepisy dopuszczają zawarcie takiej umowy na odległość, zgodnie z art. 2 ust. 4 ustawy dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną stanowiącym, iż świadczenie usług drogą elektroniczną w rozumieniu ustawy oznacza wykonanie usługi świadczonej bez jednoczesnej obecności stron (na odległość), poprzez przekaz danych na indywidualne żądanie usługobiorcy, przesyłanej i otrzymywanej za pomocą urządzeń do elektronicznego przetwarzania, włącznie z kompresją cyfrową, i przechowywania danych, która jest w całości nadawana, odbierana lub transmitowana za pomocą sieci telekomunikacyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne.

Przepis art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim określa wymogi formalne umowy o kredyt konsumencki. Umowa taka powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba, że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę. W ustawie nie określono skutków prawnych niedochowania formy pisemnej, a więc można przyjąć, że została ona zastrzeżona pod rygorem utrudnień dowodowych. Okoliczność zaś, że nie została zawarta w wymaganej przez ustawę o kredycie konsumenckim formie pisemnej powoduje jedynie ten skutek, że w razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest w sporze dopuszczalny dowód ze świadków ani dowód z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności, ustawa nie przewiduje, bowiem rygoru nieważności. Przy czym zgodnie z treścią art. 74 § 2 k.c., pomimo niezachowania formy pisemnej przewidzianej dla celów dowodowych, dowód ze świadków lub dowód z przesłuchania stron jest dopuszczalny, jeżeli obie strony wyrażą na to zgodę, jeżeli żąda tego konsument w sporze z przedsiębiorcą albo, jeżeli fakt dokonania czynności prawnej będzie uprawdopodobniony za pomocą pisma.

Zgodnie z art. 60 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli). Zgodnie zaś z art. 61 § 1 i § 2 oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej (§ 1). Oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią (§ 2).

Artykuł 60 k.c. wyraża zasadę swobody formy, wedle której wola osoby skierowana na wywołanie zamierzonego skutku prawnego związanego z dokonywaną czynnością prawną, może być uzewnętrzniona w każdy dowolny sposób, ujawniający ją tak, że staje się dostatecznie zrozumiała dla adresata. W konsekwencji ujawnienie woli osoby dokonującej czynności prawnej może nastąpić także w sposób dorozumiany, przez jakiekolwiek zachowanie się, uzewnętrzniające tę wolę w sposób obiektywnie zrozumiały, które wyraża wolę wywołania skutków prawnych, objętych treścią czynności prawnej. Złożenie oświadczenia może być zarówno jednostkową czynnością, jak i całym procesem zachowań podmiotu składającego to oświadczenie, o ile w oparciu o całokształt okoliczności można podmiotowi składającemu oświadczenie przypisać zamiar wywołania określonych skutków prawnych, czyli gdy zachowanie to niesie za sobą określony komunikat mający wywołać skutki prawne ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2017 r., sygn. akt IV CSK 179/16, Legalis 1587604). Aby jednak mówić, że doszło do czynności prawnej polegającej na zawarciu umowy konieczne jest w pierwszej kolejności ustalenie, że doszło do złożenia dwóch zgodnych oświadczeń woli, a następnie, że oświadczenia te były skuteczne. O fakcie złożenia oświadczenia woli decydują w szczególności okoliczności, czy składający oświadczenie w ogóle wyraził swoją wolę - w zasadzie w dowolnej formie, o ile forma ta w wystarczający sposób wolę tę ujawniła oraz czy oświadczenie to doszło do adresata w rozumieniu art. 61 § 2 k.c. Natomiast o skuteczności złożonego oświadczenia decydują w szczególności takie okoliczności, jak zdolność do czynności prawnych, forma czy należyte umocowanie. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę. Przy czym w przepisie tym nie określono skutków prawnych niedochowania formy pisemnej przy zawieraniu umowy o kredyt konsumencki, zatem przyjąć należy, że zastrzeżona ona została jedynie dla celów dowodowych. Niedochowanie tej formy przez jedną ze stron nie skutkuje nieważnością umowy, a tym samym nie uniemożliwia złożenia oświadczenia woli w sposób dorozumiany (w sposób konkludentny). Tylko zastrzeżenie wymogu zachowania określonej formy oświadczenia (pisemnej) ad solemnitatem wykluczałoby możliwość skutecznego złożenia oświadczenia w sposób konkludentny ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 1 lipca 2019 r., sygn. akt V ACa 118/18). Z uwagi na treść art. 10 ust. 1 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z 23 kwietnia 2008 r. ( Dz. U. UE. L. z 2008, Nr 133 poz. 66 ze zm.), w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG, zgodnie z którym umowy o kredyt sporządza się w formie papierowej lub na innym trwałym nośniku, wszystkie umawiające się strony otrzymują egzemplarz umowy o kredyt, a przepis ten pozostaje bez uszczerbku dla wszelkich przepisów krajowych dotyczących ważności umów o kredyt, które są zgodne z prawem wspólnotowym oraz z uwagi na zasadę bezpośredniego stosowania prawa unijnego i brak zastrzeżenia w prawie polskim formy pisemnej umowy pożyczki pod rygorem nieważności, dopuszczalne jest też zawarcie umowy o kredyt konsumencki na trwałym nośniku innym niż papier, za pomocą środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Art. 5 pkt 17 ustawy o kredycie konsumenckim zawiera przy tym definicję legalną trwałego nośnika, do którego odnoszą się też liczne przepisy ten ustawy, zgodnie z którą trwały nośnik oznacza materiał lub urządzenie służące do przechowywania i odczytywania informacji przekazywanych konsumentowi w związku z umową o kredyt, przez czas odpowiedni do celów jakim informacje te służą oraz pozwalające na odtworzenie tych informacji w niezmienionej postaci.

W chwili obecnej możliwość zawarcia umowy pożyczki sporządzonej na innym trwałym nośniku przewiduje wprost art. 39 i następne ustawy z 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. z 2014 r. poz. 827 ze zm.). Regulacje te obowiązywały również w dacie ewentualnego zawarcia umowy, z której powód wywodzi swoje roszczenia (ustawa weszła w życie 25 grudnia 2014 r.).

Na tle przytoczonych regulacji uprawnionym było stwierdzenie, iż zawarcie umowy kredytu konsumenckiego nie wymaga zachowania formy pisemnej i co do zasady umowa taka może być zawarta również za pomocą środków porozumiewania się na odległość. W konsekwencji sam brak podpisu pozwanej pod umową pożyczki nie stanowił o uznaniu, że między stronami nie doszło do zawarcia umowy pożyczki. Zgodnie z prezentowanym w doktrynie stanowiskiem umowę o kredyt konsumencki można zawrzeć zarówno w formie pisemnej (z własnoręcznymi podpisami), jak i na innym trwałym nośniku ( tak: Tomasz Czech, Komentarz do art. 29 ustawy o kredycie konsumenckim, LEX, podobnie B. Kobyliński, Uwagi dotyczące wymogów formy jako czynnika determinującego możliwość zawarcia umowy kredytu konsumenckiego na odległość, Młody Jurysta, grudzień 2013 r., s. 5 i n.; D. Rogoń, Uprawnienia konsumenta w czasie trwania stosunku kredytowego na gruncie nowej ustawy o kredycie konsumenckim, „Monitor Prawa Bankowego”, s. 14; por. też G. Kott, [w:] M. Chruściak i inni, Ustawa o kredycie konsumenckim. Rekomendacje interpretacyjne podstawowych regulacji, s. 122–124; Z. Ofiarski, Ustawa o kredycie konsumenckim. Komentarz, s. 239; J. Pisuliński, [w:] System Prawa Prywatnego. Prawo zobowiązań - część szczegółowa, t. 8, s. 443).

Reasumując, zawarcie umowy kredytu konsumenckiego nie wymaga zachowania formy pisemnej i co do zasady umowa taka może być zawarta również za pomocą środków porozumiewania się na odległość.

Niezależnie od powyższego rozpoznając niniejszą sprawę Sąd miał na względzie obowiązującą w procedurze cywilnej zasadę, że ciężar gromadzenia materiału procesowego spoczywa na stronach (art. 232 k.p.c., art. 3 k.p.c., art. 6 k.c.). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Wyżej wymienione przepisy statuują zatem zasady dotyczące dochodzenia roszczeń. Art. 6 k.c. określa reguły dowodzenia, to jest przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd nie jest przy tym zobowiązany do zarządzania dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Obowiązek przedstawienia dowodów, a także dawania wyjaśnień co do okoliczności sprawy spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne ( por. wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 r., sygn. akt I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6-7, poz. 76).

Nadto skutek materialny ciężaru dowodu w procesie cywilnym określa która ze stron poniesie negatywne skutki w przypadku, gdy sąd uzna określone twierdzenia za nieudowodnione. Pozwala również na merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy cywilnej także w sytuacji, gdy sądowi nie udało się w ogóle wyjaśnić stanu faktycznego sprawy. Jeżeli bowiem twierdzenia, istotne dla rozstrzygnięcia sprawy nie zostaną udowodnione, to strona procesu może nabyć związane z nimi prawa tylko wtedy, gdy nie spoczywał na niej ciężar dowodu ( H. Dolecki w „Ciężar dowodu w polskim procesie cywilnym" Wyd. Prawnicze Warszawa 1998r. str. 58 i 61).

Ogólnie rzecz ujmując strona powodowa, aby uzyskać korzystne dla siebie rozstrzygnięcie winna wykazać dochodzone roszczenie tak co do samej zasady, jak i wysokości. Innymi słowy, niezbędne jest przedstawienie przez stronę powodową twierdzeń uzasadniających okoliczności faktyczne będące podstawą żądania i jego wysokości oraz wskazanie dowodów na poparcie tych twierdzeń. W myśl więc ogólnych zasad i zgodnie z obowiązkiem procesowym, wynikającym z wprost z art. 232 k.p.c. to na stronie powodowej spoczywał ciężar udowodnienia okoliczności uzasadniających jej roszczenie.

Zdaniem Sądu materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie dawał podstaw do przyjęcia, aby pomiędzy pozwaną a powodem doszło do zawarcia umowy pożyczki, z której powód wywodził swoje roszczenie. W ocenie Sądu w niniejszej sprawie zaistniały przesłanki budzące wątpliwości zarówno co do skuteczności zawarcia ramowej umowy pożyczki z dnia 13 listopada 2017 roku, co do skuteczności umowy pożyczki z dnia 21 sierpnia 2018 roku numer (...) będącej podstawą przedmiotowego roszczenia, jak również co do wykonania zobowiązania przez powoda poprzez przelew kwoty pożyczki na rzecz pozwanej. W ocenie Sądu powód nie wykazał zawarcia przez pozwaną ramowej umowy pożyczki o numerze (...)_1 z dnia 13 listopada 2017 roku, ani też innej umowy pożyczki, w tym umowy pożyczki numer (...) z dnia 21 sierpnia 2018 roku.

Podkreślić jednak należy, że jak wynika z treści pożyczki numer (...) z dnia 21 sierpnia 2018 roku została ona udzielona w celu refinansowania innej pożyczki. Refinansowanie polega na zaciągnięciu pożyczki u nowego pożyczkodawcy i przeznaczeniu pieniędzy na spłatę zobowiązania w innej firmie pożyczkowej. Sumy drugiej pożyczki konsument nie otrzymuje jednak „do rąk własnych”. Transakcja odbywa się wyłącznie pomiędzy dwoma pożyczkodawcami. Zawarcie takiej umowy pożyczki jest dozwolone przez prawo i zasadniczo nie powoduje jego obejścia. Jednakże w sytuacji, gdy obaj pożyczkodawcy są podmiotami ze sobą powiązanymi, należy zbadać, czy zawarcie pożyczki refinansowej nie powoduje w istocie obejścia przepisu art. 36c o kredycie konsumenckim.

Stosownie bowiem do treści art. 36c ustawy o kredycie konsumenckim, w przypadku udzielenia przez kredytodawcę konsumentowi, który nie dokonał pełnej spłaty kredytu, kolejnych kredytów w okresie 120 dni od dnia wypłaty pierwszego z kredytów: 1) całkowitą kwotę kredytu, dla celów ustalenia maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu, o której mowa w art. 36a, stanowi kwota pierwszego z kredytów; 2) pozaodsetkowe koszty kredytu obejmują sumę pozaodsetkowych kosztów wszystkich kredytów udzielonych w tym okresie.

Rozwiązanie przyjęte w art. 36c ustawy o kredycie konsumenckim ma na celu przeciwdziałanie obchodzeniu przez kredytodawców art. 36a tej ustawy, który określa maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu. Praktyka polegająca na udzielaniu konsumentom pożyczek krótkoterminowych przy jednoczesnym kilkukrotnym przedłużaniu okresu spłaty na kolejne okresy powoduje powstawanie dodatkowych kosztów związanych z każdorazowym przedłużeniem tego okresu, co prowadzić może do narastającego zadłużenia konsumentów. Naliczanie maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu osobno dla każdego z tych okresów prowadziłoby do przekroczenia limitów ustanowionych w art. 36a ustawy w dłuższej perspektywie czasowej (tak: np. P. Mikłaszewicz [w:] red. Osajda 2019, wyd. 2, Komentarz do ustawy o kredycie konsumenckim, Legalis el.; uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym, ustawy - Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw – Druk sejmowy VII kadencji, nr 3460 - http://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/druk.xsp?nr=3460).

Wskazać należy, że art. 36c ustawy o kredycie konsumenckim dotyczy wprost udzielenia konsumentowi kolejnych kredytów w ciągu 120 dni przez tego samego przedsiębiorcę. Natomiast w niniejszej sprawie powód przedłożył jedynie ramową umowę pożyczki oraz umowę pożyczki refinansującej (choć z jej nazwy nie wynika refinansowanie, a jedynie z treści). Nie sposób zatem ustalić – powód nie przedłożył bowiem na tę okoliczność żadnego dowodu – jaka była treść i ewentualny zakres zobowiązania pozwanej wynikający z pierwotnej umowy pożyczki, której spłatę refinansować miała pożyczka refinansująca numer (...).

Podkreślić należy, że dla zawarcia umowy pożyczki niezbędne jest – w świetle zapisów umowy ramowej – złożenie wniosku przez pożyczkobiorcę i uiszczenie prowizji. Nadto, jak w sprawie niniejszej, w przypadku gdy pożyczka ma charakter refinansujący, co wynika z dokumentów załączonych przez powoda, koniecznym jest, aby pożyczkobiorca we wniosku o udzielenie pożyczki wskazał opis zobowiązania, które ma być spłacone w wykonaniu przez pożyczkodawcę ( tu: powoda ) pożyczki refinansującej.

W niniejszej sprawie, powód nie wykazał, że pozwana złożyła wniosek o udzielenie pożyczki refinansującej, jak również tego, aby istniało jakiekolwiek wcześniejsze zobowiązanie nieuregulowane przez pozwaną, które wymagałoby refinansowania , do czego – wobec zaprzeczenia przez pozwaną opisanym okolicznościom – zobowiązany był z mocy art. 6 kc. Powód wskazał jedynie, że pozwana za pomocą formularza rejestracyjnego umieszczonego na stronie internetowej AleGotówka dokonała rejestracji konta klienta na platformie pożyczkowej, co było równoznaczne ze złożeniem pierwszego wniosku o pożyczkę. Dodatkowo wskazać należy, że umowa, z której powód wywodzi swoje roszczenie, jest umową refinansującą, jednakże nie zostało w niej określone zobowiązanie, które ma być spłacone, a jedynie wysokość kwoty refinansowanej, bez wskazania, z zawarciem jakiej umowy wiązać ma się zawarcie umowy refinansującej oraz z jakim podmiotem ta pierwotna umowa została zawarta – z powodem czy też innym wierzycielem.

Wskazać należy, że przedłożone przez powoda dokumenty nie stanowią dostatecznej podstawy do przyjęcia, że pozwana uzyskała środki pieniężne z umowy pożyczki o nr (...), datowanej na dzień 21 sierpnia 2018 roku. Powód przedłożył na tę okoliczność jedynie komputerowe wydruki umowy pożyczki z dnia 21 sierpnia 2018 roku (k. 16) oraz ramowej umowy pożyczki z dnia 13 listopada 2017 roku (k. 17-20) - w żaden sposób nie autoryzowany, albowiem brak na nim podpisu pozwanej, ani też dowodu akceptacji w innej formie.

Co istotne, przedstawiony przez powoda wydruk komputerowy zatytułowany „Potwierdzenie wykonania transakcji wypłaty środków” (k. 26) nie stanowi potwierdzenia wykonania przez powoda umowy numer (...), z której powód wywodził swoje roszczenie. Zwrócić bowiem należy uwagę na sprzeczności zachodzące pomiędzy treścią wydruku umowy pożyczki nr (...) a wydrukiem „potwierdzenia wykonania transakcji wypłaty środków”. Zgodnie bowiem z treścią umowy pożyczki nr (...), która jak wynika z jej treści miała być pożyczką refinansującą, wypłata kwoty pożyczki miała nastąpić na rachunek bankowy należący do (...) Sp. z o.o. o numerze (...), tymczasem w potwierdzeniu wykonania transakcji wypłaty środków wskazany został jako numer rachunku odbiorcy, numer rachunku bankowego: (...) należący według powoda do pozwanej, M. P.. Okoliczność, że w dokumencie odniesiono się do umowy pożyczki nr (...) nie potwierdza faktu wykonania umowy, w sytuacji, w której zasadność roszczenia została zakwestionowana przez pozwaną. Wskazana rozbieżność skutkuje powzięciem wątpliwości co do prawdziwości treści zawartych w przedłożonych przez powoda dokumentach. Nie wiadomo bowiem, na czyją rzecz wypłata ta miała nastąpić i czy w ogóle nastąpiła. Co więcej, treść tego dokumentu sugeruje, że powód w sposób całkowicie dowolny uzupełnił dane w nim zawarte – skoro bowiem pożyczka numer (...) z dnia 21 sierpnia 2018 roku miałą zostać wypłacona na rzecz (...) Sp. z o.o. i pożyczka ta miała refinansować jakieś wcześniejsze zobowiązanie, to dlaczego według treści złożonego przez powoda potwierdzenia kwota 2.000,00 zł została w tym samym dniu, w którym zawarta została umowa pożyczki refinansującej numer (...), wypłacona na rzecz pozwanej i to tytułem pożyczki o takim samym numerze. Powód w żaden sposób nie odniósł się do tych okoliczności, co więcej – treść pozwu wskazywała na to, że powód swoje roszczenie wywodzi z umowy pożyczki „pierwotnej”, albowiem w żadnym fragmencie nie powoływał się na zwrot „refinansowanie”. Jednocześnie jednak jako dowód w sprawie, który według powoda uzasadniać miał zasadność i wysokość jego roszczenia przedłożony zostały wydruk umowy refinansującej. W tych okolicznościach Sąd nie był w stanie ustalić czy doszło do powstania przedmiotowej wierzytelności i w jakiej wysokości.

Powyższe uniemożliwiało również ewentualne zbadanie treści zapisów umowy pożyczki pod kątem jej zgodności z przepisami ustawy o kredycie konsumenckim regulującymi maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu. Nie wiadomo bowiem, czy zarówno pierwotna umowa pożyczki, jak i umowa pożyczki refinansująca zawarte zostały przez ten sam, czy przez inny podmiot. Zdaniem Sądu, w sytuacji, gdy na rzecz obu pożyczkodawców, podczas zawierania umowy pierwotnej i refinansowej, działa ten sam podmiot świadczący usługi pośrednictwa w zawieraniu umów pożyczek, dochodzi do takiej samej sytuacji, jak w przypadku zawarcia takich umów z tym samym pożyczkodawcą. Podmiot ten działa bowiem w celu zawarcia z pożyczkobiorcą umowy pożyczki, a następnie w przypadku braku jej spłaty, działa w celu zawarcia przez tego samego pożyczkobiorcę kolejnej umowy pożyczki, która ma spłacić umowę pożyczki pierwotnej. Po stronie pożyczkodawcy, interes w zawarciu kolejnych umów pożyczek ma więc każdorazowo ten sam podmiot, mimo że formalnie zawierane są one przez innych pożyczkodawców. Zdaniem Sądu, taki mechanizm udzielenia kolejnej pożyczki na spłatę poprzedniej, gdy w imieniu pożyczkodawców występuje każdorazowo ten sam podmiot, jeżeli powoduje to, że łączne pozaodsetkowe koszty kredytu ze wszystkich umów są wyższe niż wynikające z art. 36a tej ustawy, stanowi obejście przepisu art. 36c w zw. z art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim. Takie stanowisko prezentowane jest też w judykaturze (patrz np.: uzasadnienie wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi z dnia 7 sierpnia 2019 r. VIII C 1862/18, Lex nr 2716770).

Niezależnie od powyższego podkreślenia wymaga, że dokument zatytułowany „Potwierdzenie wykonania transakcji wypłaty środków” jest wyłącznie dokumentem prywatnym, który sam w sobie nie dowodzi istnienia wierzytelności względem pozwanej. Stanowi on bowiem wydruk wygenerowany z nieznanego źródła, opatrzony jedynie podpisem osoby działającej w imieniu powoda, P. N.. Jednocześnie przypomnienia wymaga, że treść oświadczenia zawartego w dokumencie prywatnym nie jest objęta domniemaniem zgodności z prawdą zawartych w nim twierdzeń. Zatem dokument prywatny nie jest dowodem rzeczywistego stanu rzeczy (por. wyrok SN z dnia 25 września 1985 roku, IV PR 200/85, OSNC 1986, nr 5, poz. 84). Dokument taki stanowi jedynie dowód tego, że osoba która go podpisała złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Należy też zauważyć, że wraz z przedmiotowym wydrukiem, powód nie przedłożył bankowego potwierdzenia wypłaty środków na rzecz pozwanej.

Powód nie przedłożył również żadnego potwierdzenia dokonania przez pozwaną przelewu weryfikacyjnego, z którego wynikałoby, że pozwana zaakceptowała treść ramowej umowy pożyczki oraz pożyczki numer (...). Powód nie przedstawił zatem dowodu przeprowadzenia procedury zawarcia umowy zgodnie z ramową umową pożyczki (w szczególności § 3 ust. 6). Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że przelew weryfikacyjny z indywidualnego rachunku bankowego pożyczkobiorcy stanowi bardzo istotny element umów zawieranych za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość, w tym w szczególności przez internet, albowiem pozwala na weryfikację tożsamości osoby ubiegającej się o pożyczkę. Samo dysponowanie przez powoda danymi osobowymi pozwanej, zdaniem sądu, nie było wystarczające dla wykazania faktu zawarcia umowy akurat z pozwaną. Powód jest profesjonalistą w zakresie w jakim – jak twierdzi – zawarł umowę z pozwaną prowadzi działalność gospodarczą polegającą na udzielaniu pożyczek w systemie online za pośrednictwem platformy internetowej AleGotówka.pl, zatem rzeczą powoda powinno być takie ukształtowanie procedury zawierania umów, aby wykazać wszystkie niezbędne elementy związane z zawarciem umowy i jej wykonaniem przez strony. Konieczność spełnienia dodatkowych warunków, w tym np. złożenie wniosku, uiszczenie prowizji czy uiszczenie opłaty rejestracyjnej, ma na względzie uniknięcie posłużenia się danymi osoby, które już znajdują się w bazie danych danego podmiotu.

Wobec powyższego, nie sposób stwierdzić, czy przedłożony przez powoda i zaliczony w poczet materiału dowodowego wydruk ramowej umowy pożyczki wraz z Załącznikiem - tabelą opłat i prowizji oraz umowa pożyczki numer (...)_1, odzwierciedla treść umów zaakceptowanych przez pozwaną, czy stanowi jedynie projekty takich umów. Wątpliwość ta wyklucza traktowanie zawartych w formularzu treści, jako elementu zobowiązania pozwanej. Zwrócić też należy uwagę na postanowienie zawarte w § 8 ust. 2 ramowej umowy pożyczki, który stanowi, że pożyczkodawca wypłaca pożyczkę pożyczkobiorcy za pośrednictwem pośrednika, przelewając pożyczkę na rachunek bankowy pożyczkobiorcy lub wskazanych przez pożyczkobiorcę podmiotów uprawnionych względem pożyczkobiorcy (pożyczka refinansująca), przy czym wraz z dokonaniem wspomnianego przelewu uznaje się, że pożyczkobiorca otrzymał pożyczkę. Tymczasem, jak wyżej wskazano powód nie przedłożył dokumentu potwierdzającego wypłatę środków na rzecz pozwanej ani na rzecz (...) Sp. z o.o., tj. pośrednika, ani egzemplarza umowy, z którego wynikałoby, że umowa została przez pozwaną zaakceptowana.

W przedmiotowej sprawie powód złożył do akt wydruk pełnomocnictwa do zawarcia umowy pożyczki oraz ramowej umowy pożyczki (k.21).

Zgodnie z art. 99 § 1 k.p.c., jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie. W myśl § 2 cytowanego artykułu, pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie. Udzielenie pełnomocnictwa jest jednostronną czynnością prawną mocodawcy. Według K. K.- P. „składające się na nią oświadczenie woli może zostać złożone w formie dowolnej. W tym zakresie znajduje zastosowanie art. 60 k.c., zgodnie z którym – z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie – wola osoby dokonującej czynności prawnej może zostać wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej. Natomiast art. 99 k.c. przewiduje dwa wyjątki od wskazanej wyżej zasady, gdy udzielenie pełnomocnictwa wymaga zachowania formy szczególnej. Pierwszy z nich dotyczy czynności prawnej, dla której ważności wymagana jest forma szczególna, natomiast drugi odnosi się do pełnomocnictwa ogólnego” (por. Nazaruk Piotr. Art. 99. W: Kodeks cywilny. Komentarz. Wolters Kluwer Polska, 2019). Brzmienie art. 99 § 1 k.p.c. nie pozostawia wątpliwości co do tego, że przepis ten dotyczy pełnomocnictwa do czynności prawnych, dla których forma szczególna została zastrzeżona pod rygorem nieważności (ad solemnitatem). Poza tym pełnomocnictwo nie wymaga zachowania określonej formy, chyba że ustawa albo wola stron stanowią inaczej (zob. Rudnicki Stanisław i Trzaskowski Roman. Art. 99. W: Kodeks cywilny. Komentarz. Księga pierwsza. Część Ogólna. Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, 2014). Dalsze wyjątki mogą wynikać z innych przepisów Kodeksu cywilnego oraz z odrębnych ustaw (K. Kopaczyńska-Pieczniak [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1, red. A. Kidyba, 2012, kom. do art. 99, nt 1).

W przedmiotowej sprawie mamy zatem do czynienia z pełnomocnictwem do dokonania określonej czynności prawnej – zawarcia umowy pożyczki oraz ramowej umowy pożyczki, nie jest to zatem pełnomocnictwo ogólne, o którym owa w art. 99 § 2 k.p.c. Jednocześnie czynność prawna, do dokonania której udzielone zostało pełnomocnictwo – tj. zawarcie umowy pożyczki nie wymaga szczególnej formy pod rygorem nieważności. Co za tym idzie, zgodnie z przywołanymi regulacjami dopuszczalne było udzielenie pełnomocnictwa w każdej formie, również, jak miało to miejsce w przedmiotowej sprawie – w formie elektronicznej.

Niezależnie od powyższego jednak, z przedłożonego przez powoda wydruku pełnomocnictwa, który nie został opatrzony żadnym podpisem, wobec zaprzeczenia przez pozwaną zasadności roszczenia, nie wynika, że pozwana złożyła oświadczenie o treści zawartej w tym wydruku. W szczególności brak jest jakiegokolwiek dowodu potwierdzającego dokonanie tej jednostronnej czynności prawnej, przykładowo wiadomości mailowej wysłanej z adresu poczty elektronicznej pozwanej, w którym pozwana złożyłaby oświadczenie o takiej właśnie treści. Co więcej, z przedłożonego wydruku pełnomocnictwa nie wynika, kto w ogóle złożył oświadczenie w nim zawarte, brak bowiem wskazania w nim choćby imienia i nazwiska osoby, która miała dokonać tej czynności według twierdzeń powoda.

W dalszej kolejności wskazać należy, że z wydruku pełnomocnictwa wynika, że niezidentyfikowana osoba miała m.in. udzielić pełnomocnictwa powodowi oraz spółce (...) Sp. z o.o. do zawarcia ramowej umowy pożyczki oraz podpisania jej przy użyciu kwalifikowanego podpisu elektronicznego w imieniu tej osoby. Powyższe rodzi kolejne wątpliwości związane z tym, że z ramowej umowy pożyczki, która zgodnie z treścią pełnomocnictwa miała być zawarta w imieniu pozwanej przez (...) Sp. z o.o. lub przez powoda jako drugą stronę czynności prawnej, wynika, że umowa ramowa miała według powoda ostatecznie zostać zawarta pomiędzy powodem reprezentowanym przez pośrednika (...) Sp. z o.o. a pozwaną.

Powyższe rozbieżności pomiędzy okolicznościami powoływanymi w pozwie, a treścią załączonych do pozwu dokumentów, skutkują powzięciem uzasadnionych wątpliwości co do skuteczności i treści umowy zawartej z pozwaną, co z kolei obligowało Sąd do przeanalizowania materiału dowodowego zebranego w sprawie.

Podkreślenia wymaga fakt, iż to strona powodowa powinna udowodnić, że określona wierzytelność jej przysługuje, tym bardziej, że jako wierzyciel dochodzący zaspokojenia wierzytelności, powinien wykazać źródło zobowiązania pozwanego, jak i jego wysokość. Zgodnie bowiem z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi określone dla siebie skutki prawne, a obowiązek wskazania dowodów, potrzebnych dla rozstrzygnięcia sprawy, obciąża przede wszystkim strony (por. wyrok Sądu Najwyższego z 24.10.1996 r., III CKN 6/96, OSNC 1997/3/29).

Powód wywodząc roszczenie o zapłatę kwoty 2.791,95 zł w zakresie jego podstawy faktycznej podawał, że bezpośrednim źródłem zobowiązania pozwanej wobec powoda jest umowa o pożyczkę nr (...). W ocenie Sądu strona powodowa nie wykazała, że pozwana zawarła ramową umowę pożyczki oraz pożyczkę nr (...)_1, jak również tego, że kwotę pożyczki wypłacono pozwanej lub pośrednikowi (...) Sp. z o.o., ani, że – zgodnie z zapisem ramowej umowy pożyczki oraz umowy pożyczki nr (...) – przelano ją na rachunek bankowy pozwanej lub wymienionego pośrednika.

W tych okolicznościach Sąd nie był w stanie ustalić czy doszło do powstania przedmiotowej wierzytelności i w jakiej wysokości. Biorąc pod uwagę, że powód nie udowodnił, przytoczonych w pozwie okoliczności, brak było podstaw do uwzględnienia żądania, co skutkowało oddaleniem powództwa.

Mając na względzie całość powyższych rozważań Sąd orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

O kosztach procesu Sąd w pkt. 2 sentencji wyroku orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., mając na uwadze zasadę odpowiedzialności stron za wynik procesu, obciążając tymi kosztami stronę przegrywającą proces. Z uwagi na to, że pozwana wygrała proces w całości, to powoda obciążają koszty procesu, wynoszące w sumie 917,00 zł, w tym 900,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego pozwanej oraz 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego powoda określono na podstawie § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, bowiem pełnomocnikiem głównym reprezentującym pozwana był adwokat.

Asesor sądowy Paulina Matysiak